دانشمندان آمریکایی با مهندسی ژنتیکی یک گیاه سعی کرده‌اند آن را به یک منبع پایدار برای تامین سوخت زیستی تبدیل کنند.
به گزارش ایسنا و به نقل از نیو اطلس، اگرچه گیاهانی مانند ذرت و سویا منابع اصلی سوخت زیستی هستند، اما در زمین‌هایی رشد می‌کنند که می‌توان از آنها برای پرورش دادن محصولات غذایی استفاده کرد. دانشمندان آمریکایی با در نظر گرفتن این مشکل، گیاه موسوم به “عدسک آبی” (Duckweed) تولیدکننده روغن را مهندسی ژنتیکی کرده‌اند تا بتواند در فاضلاب رشد کند.
این پژوهش توسط دانشمندان “آزمایشگاه ملی بروکهیون” (BNL) وابسته به “وزارت انرژی آمریکا” (DOE) و “آزمایشگاه کلد اسپرینگ هاربر” (CSHL) نیویورک انجام شد. آنها کار خود را با یک نوع موجود از عدسک آبی به نام “Lemna japonica” آغاز کردند و ژن‌های بسیاری را که پیشتر برای تولید و ذخیره روغن در گیاهان دیگر شناخته شده بودند، به آن افزودند.
در فرآیندی که تحت عنوان اثر فشار/کشش/محافظت توصیف می‌شود، یکی از آن ژن‌ها به تحریک تولید اسیدهای چرب می‌پردازد، یکی از آنها آن اسیدهای چرب را به سمت روغن‌های “تری‌آسیل‌گلیسرول” (triacylglycerol) می‌کشد و دیگری از آنها در برابر تخریب محیطی محافظت می‌کند. در نتیجه، عدسک آبی مهندسی‌شده، روغن را تقریبا در ۱۰ درصد از زیست‌توده خود انباشته می‌کند که طبق گزارش‌ها، ۱۰۰ برابر همتای وحشی این گیاه است.
بازدهی روغن این گیاه مهندسی‌شده نیز هفت برابر بیشتر از دانه سویا است. محصولات عدسک آبی بر خلاف سویا، زمین کشاورزی را اشغال نمی‌کنند زیرا در حوضچه‌ها یا ظروف بزرگ رشد می‌کنند. نظر دانشمندان این است که عدسک آبی را می‌توان در رواناب سطحی زباله‌های مایع مزارع پرورش خوک و طیور پرورش داد تا این گیاهان با بیرون کشیدن مواد مغذی از آب، به پاکسازی آنها کمک کنند.
چالش پیش رو این است که معمولا ژنی که تولید اسیدهای چرب را تحریک می‌کند، رشد گیاه را نیز متوقف می‌کند. دانشمندان برای دور زدن این مشکل، ژن تحریک‌کننده را با ژن دیگری به نام “پروموتر” (promoter) جفت کردند که دومی با افزودن یک القاکننده شیمیایی خاص به آب فعال می‌شود.
“جان شنکلین” (John Shanklin)، بیوشیمی‌دان آزمایشگاه ملی بروکهیون و پژوهشگر ارشد این پروژه گفت: افزودن این پروموتر، ژن تحریک‌کننده را خاموش نگه می‌دارد تا زمانی که القاکننده را اضافه کنیم. القاکننده به گیاهان امکان می‌دهد تا پیش از این که تولید اسید چرب یا روغن را فعال کنیم، رشد طبیعی داشته باشند.
دانشمندان اکنون در حال بررسی روش‌هایی برای پرورش عدسک آبی و استخراج روغن از آن در مقیاس تجاری هستند.
نتایج این پژوهش، در “Plant Biotechnology Journal” به چاپ رسید.
