مسوول بانک ژن موسسه تحقیقات علوم دامی کشور گفت: پنج هزار و ۸۰۰ نمونه DNA از ذخایر ژنتیکی دام، طیور و زنبور عسل در کرایو بانک این موسسه نگهداری می شود.
دکتر نعمت الله اسدی روز دوشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: امنیت غذایی چالش دیرینه کشاورزی در بسیاری از کشورهای جهان از جمله ایران است که تابع ۲ عامل، رشد فزاینده جمعیت و روند تولید محصولات غذایی است.
وی با بیان اینکه بخش دامپروری یکی از بخش های استراتژیک در تامین امنیت غذایی کشور محسوب می گردد که متکی بر بهره برداری از ذخایر ژنتیکی دام و طیور می باشد، اظهار کرد: زیست بوم دامی سرمایه گرانبهایی است که از زمانهای گذشته به نسل کنونی به ارث رسیده و به هیچ وجه قابل جایگزین شدن نیست لذا در صورت عدم فراهم شدن بستر مناسب برای بهره برداری از منابع ژنتیکی داخلی، تولید محصولات دامی و تامین امنیت غذایی پایدار برای آیندگان با خطر جدی مواجه خواهد شد.
وی گفت: بنابراین اگر اعتقادی به ارزش این منابع وجود دارد باید اقدام جدی در زمینه حفاظت از این منابع صورت گیرد و در مقام عمل و اجرا، زمینه‌ی ورود این مواد در چرخه تولید فراهم شود.
وی با بیان اینکه وابستگی به مواد ژنتیکی وارد شده از خارج کشور برخلاف موازین استراتژیک و پدافندی کشور است، افزود: بر این اساس برای رفع وابستگی به منابع ژنی خارج از کشور، بایستی ساز و کارهای تشویقی و یا حتی اجباری برای استفاده از ذخایر ژنتیکی بومی بخصوص گونه های دامی که خاستگاه ایران دارند به کار گرفته شود.
وی تصریح کرد: مطالعات نشان می دهد طی دهه های گذشته به دلیل تحولات اجتماعی و گرایش به زندگی بهتر و رفاه بیشتر، تمایل مردم به نگهداری دام های بومی کاهش یافته و لذا جمعیت نژادهای بومی سیر نزولی داشته است بنابراین در صورتیکه راهکار مناسبی برای این موضوع پیدا نشود ذخایر زیست بوم دامی کشور و در نهایت، محصولات تولیدی آنها، با خطر حتمی مواجه خواهد شد.
مشکلات اعتباری سدی در مقابل حفظ و احیای ذخایر ژنتیکی
اسدی گفت: این در حالی است که در حال حاضر بستر مناسبی برای حفظ و احیای این ذخایر در قالب پتانسیل نیروی انسانی خبره و ایستگاه های تحقیقاتی حفظ و احیای نژادی در اکثر استان های کشور فراهم می باشد ولی به دلایل مختلف از جمله مشکلات اعتباری و عدم وجود سیاست های کلان حفاظت از زیست بوم دامی، از این بستر مناسب بهره‌وری مفید صورت نمی گیرد.
وی ادامه داد: لازم به یادآوری است که سیاست‌گذاران بخش دامپروری کشور باید به این نکته توجه کنند که امروزه در مدیریت اقتصاد، شعار حداکثر تولید نیست بلکه موضوع بیشترین تولید با حداقل هزینه است لذا در برنامه های اصلاح نژادی، موضوع قدرت ماندگاری و عملکرد بیولوژیکی نژادهای بومی بخصوص در شرایط سخت محیطی و هزینه های تمام شده تولید شیر و گوشت می بایست مورد توجه قرار گیرد.
مسوول بانک ژن موسسه تحقیقات علوم دامی کشور مستقر در کرج اضافه کرد: در این رابطه سازمان خواروبار جهانی ملل متحد(فائو) بدلیل سازگاری نژادهای بومی با شرایط محیطی و تامین نیاز غذایی جامعه روستایی و کمک به امنیت پایدار غذایی برای همه مردم، بر حفظ نژادهای بومی تاکید می نماید.
وی به بیان راهکارهای پیشنهادی برای حفظ نژادهای بومی اشاره کرد و گفت: شناسایی ذخایر ژنتیکی در خطر انقراض کشور، حفاظت از ذخایر ژنتیکی در خطر انقراض کشور، بهره برداری از این ذخایر ژنتیکی و مدیریت درازمدت ذخایر ژنتیکی در خطر انقراض از جمله این راهکارها به شمار می رود.
